Antibiyotik Nedir ve Neden Kullanılır?

Antibiyotiğin keşfi

Antibiyotik nedir?

Antibiyotik vücuda enfeksiyon etkeni olarak giren bakterilere karşı kullanılan bir ilaç türüdür.İlk olarak 1929 yılında Sir Alexander Fleming'in penisilini keşfetmesiyle antibiyotik kavramı hayatımıza girmiştir.Daha sonra art arda çok sayıda antibiyotik keşfi baslamıstır.

Antibiyotik çeşitleri ve etki mekanizmaları nedir?

Antibiyotikler çeşitlerine göre bakterisidal(bakteri öldürücü)veya bakteriyostatik(bakteriyi öldürmeyip sadece inhibe eden ve üremesini durduran)olabilir.Ayrıca etki gücüne göre geniş spektrumlu ve dar spektrumlu olarak ayrılmaktadır.Geniş spektrumlu antibiyotikler tanı tam olarak konulamadıgında ve acil bir antibiyotik tedavisi baslanması gerektiği durumlarda genel bir şekilde bakterileri öldüren veya inhibe eden antibiyotik türüdür.Dar spektrumlu antibiyotikler ise daha çok tanı ve bakteriye özgüdür.Etki mekanizmalarına göre ise genel olarak 5 gruba ayrılır.Bunlar:

1. Bakteri hücre duvar sentezini inhibe ederek ve otolitik enzimlerini aktive ederek:
Bu gruba penisilinin de içinde bulundugu beta laktam turu antıbıyotıkler baslıca örnektir.Bu tür antibiyotikler bakterinin yasaması ıcın kesınlıkle olması gereken hücre duvarının olusumunu engelleyerek bakterı uremesını durdurur.

2. Sitoplazma membran permeabilitesini bozarak:
Polimiksinler bu gruba örnektir.Bakteri sitoplazma zarının geçirgenliğini bozarak hücre madde alışverişini bozarlar.Bu da bakterinin metabolizmasını bozarak bakterinin ölmesine neden olur.

3. Bakteri ribozomlarında protein sentezini inhibe ederek:
Bakteri ribozumu 30S ve 50S alt birimlerine sahiptir.Bu türdeki antibiyotikler de bu sebeple 30S ve 50S inhibitörleri olarak ayrılır.30S inhibitörleri başlıca aminoglikozid,tetrasiklin ve yeni keşfedilen tigesiklindir.50S inhibitörleri ise başlıca eritromisin,klindamisin olarak söylenebilir.

4. DNA ve RNA sentezini [nükleik asit sentezini] bozarak:
Bir bakteri üremeyi sağlamak için DNA veya RNA sını sentezlemek zorundadır.İşte bu sebeple kinolonlar,rifampisin gibi antibiyotikler bu sentezi engelleyerek bakteri uremesını engeller

5. Antimetabolit etki:
Adı üstünde bakterinin metabolizmasını bozarak etki gösterir.


Gereksiz antibiyotik kullanımı?

Antibiyotikler bakteriler için kullanılan bir ilaç türüdür.Yani virüsleri,mantarları öldürmek için kullanılmaz.Örneğin influenza virüsünün sebep olduğu grip tedavisinde antibiyotiğin yeri yoktur.Hatta eğer bilinçsiz bir şekilde hekime sorulmadan kullanılırsa belki de sizi koruyan bakterileri öldüreceği için virüsler daha kolay bir şekilde üreyip sizi daha çok hasta edebilir.Ayrıca antibiyotikler hafiften ağıra doğru bazı alerjik reaksiyonlara da sebep olabilir.Özellikle toplumumuzda görülen penisilin alerjisi bunlardan biridir.Bu yüzden penisilin kullanımının asla evlerde değil hastanede doktor kontrolunde olması gerektiği söylenir.

Bunların haricinde geniş spektrumlu antibiyotikler sizin bağırsaklarınızda bulunan doğal flora denen yararlı bakterileri öldürebileceği için aşırı ve gereksiz antibiyotik tedavisinde ishal gibi bağırsak problemleri görülebilir. Bazı karaciğer ve böbrek problemlerinin de görüldüğü saptanmıştır.Asıl olarak gereksiz antibiyotik kullanılmasındaki sorun bakterilen bu ilaçlara direnç geliştirmesidir.Bakteriler canlı varlıklardır ve onlar da yasamlarını sağlamak için kullanılan ilaçlara karşı defans mekanızması geliştirirler. Bunun sonucunda kullanılan antibiyotikler işlevini kaybedip etki göstermeyebilir.Bunun sonucunda bilim insanları ve hekimler her geçen gün değişen bakteri direncine karşı yeni ilaçlar üretmektedir.




Antibiyotiklerin etki mekanizmaları






Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Refleks Nedir? Refleks Çeşitleri Nelerdir ve Refleks Muayenesi Nasıl Yapılır?

EEG Nedir,Niçin ve Nasıl Çekilir? EEG Dalgaları Nelerdir?

Serolojik Testler Nedir,Çeşitleri Nelerdir?