İltihap Nedir,Neden oluşur?

İltihabın 5 Temel Bulgusu

İltihap canlı dokuların zedelenmeye karşı verdiği dinamik bir cevaptır.Yani iltihap bir çeşit vücudun koruma mekanizmasıdır.İltihap canlı,vasküler,konnektif dokularda gerçekleşir.Dokudaki parankimal(asıl işlevsel olan hücreler) hücreler iltihap olayına çok katılmazken,daha çok stromal(destek hücreleri)hücreler katılır.Başlangıç evresinde akut iltihap adı veririlirken uzadığı takdirde subakut veya kronik iltihap olarak adlandırılır.

İltihabın Belirtileri ve Mekanizması Nedir?

Akut iltihabın makroskobik(gözle görülebilen) olarak 5 temel bulgusu vardır.Bunlar iltihap bölgesindeki;

Kızarıklık

Sıcaklık artışı

Şişlik

Ağrı

Fonsiyon kaybıdır.

Bunlar haricinde bir de mikroskobik yani gözle görülemeyen değişiklikler vardır.

1-Hiperemi:

Hiperemi,mikrovasküler yatağın (arteriol, kapiller, venül)kanla dolması ve genişlemesi anlamına gelmektedir.Damarlardaki bu kanlanma artışı makroskobik düzeydeki kızarıklığın sebebidir.Hiperemi damarlar üzerinde direkt etkiyle,hasarlı hücrelerden salgılanan ve vasküler dilatasyona(damarlarda genişleme) sebep olan histamin gibi kimyasal mediyatörlerle veya nervöz reaksiyon(akson reflexi) denilen sinirsel mekanizmalarla meydana gelebilir.Örneğin bir kişiye tokat atıldığında yüzünün kızarmasının sebebi nervöz reaksiyon sonucu gerçekleşen hiperemidir.

2-Sıvı Eksudasyonu:

Proteinden zengin olan sıvının damardan interstisyel mesafeye geçişinin artması anlamına gelir.Bunun sonucunda da o bölgede şişlik yani ödem meydana gelir.Bu sıvı artışının avantajı iltihap bölgesindeki toksinlerin bu sıvıyla dilüe edilmesi yani toksikliğinin bir nebze de olsa azaltılmasıdır.Ayrıca bu sıvının içerdiği koruyucu antikorlar ve iyileşmeyi kolaylaştıran faktörler de olumlu etkiyi arttırmaktadır.

Bu meydana gelen sıvı eksudasyonu ve sonucunda oluşan ödemin temel olarak 3 sebebi vardır.Hiperemi sonucunda damarda meydana gelen kapiller basınç artışı damar içindeki sıvının damardan interstistel sıvıya geçisini arttırmaktadır.Ayrıca postkapiller venülden damar dilatasyonu sonucunda proteinler ayrılır.Bunun sonucunda da damarda plazma osmotik basıncı azalır.Osmotik basınç sıvıyı kendinde tutma isteğidir.Bu istek azaldığında sıvı da damardan interstistel alana göç etmek isteyecektir.Son olarak interstisyel alanda proteinlerin artmasıyla dokuda osmotik basınç artar.Bu da dokunun suyu tutma isteğini arttırır ve damara dönme olasılığını azaltır.

3-Lökositlerin Göçü:

Lökositlerin (nötrofil ve mononükleer hücreler) venül endotel hücre bileşkelerinden ameboid hareketle (aktif olarak) doku arasına geçmesidir.İltihapta lökositlerin göç etmesinin sebebi,İltihabi bölgedeki enfeksiyon etkilerini ortadan kaldırmak ve bu savaş sonrasında oluşan enkazı toparlamaktır.Bu olayın mekanizması da şu şekildedir:

Normalde damarda kan akışı hızlı ve aksialdır.İltihabi durumda ise kan akışı yavaşlar ve aksial akım bozulur.Bunun sonucunda lökositler damar duvarına yanaşır(marjinasyon).Endotel hücreleri ve nötrofillerden salgılanan adezyon molekülleri(integrinler)marjinasyonu kolaylaştırır.Yanaştıktan sonra damardaki genişlemeyle birlikte dokuya geçiş(diapedez)gerçekleşir.

Akut İltihap

Akut iltihap,iltihap süresinin başlangıcını ifade eder.Akut iltihabın sonuçları rezolüsyon,süpürasyon,püyün atılımı ve doku tamiri olarak sıralanabilir.Rezolüsyon tam olarak eski haline gelme olarak tanımlanır.Doku hasarı ve hücre ölümü minimal düzeydedir.Zedeleyici ajan yok edilmiştir.Sıvı ve debri hızla uzaklaştırılmıştır.Süpürasyon ise püy oluşumu anlamına gelir.Püyün birikimi de apseye neden olur.Bunun sebebi sıklıkla piyojen bakterilerdir(Stafikokksik apse=çıban gibi).Püyde süpernatant(sıvı kısım) ve çökelti(katı) kısım bulunur.Süpernatant protein ve protein parçalanma ürünlerini içeren iltihabi eksuda ve polimorflardan oluşur.Çökelti kısmı ise püy hücreleri,hücre fragmanları ve yağ globüllerinden oluşur.Akut iltihapta görülen lokosit çeşidi polimorflardır.Özellikle kısa ömürlü olan nötrofiller görülür.

Kronik iltihap

Kronik iltihap 2 şekilde olabilir.Primer iltihap akut evre olmadan direk kronik iltihabın görülmesidir.Sekonder iltihap ise akut iltihaptaki zedeleyici ajan ortadan kaldırılamadığında kronik iltihaba dönmesi olayıdır.

PRİMER KRONİK İLTİHABIN SIK GÖRÜLEN NEDENLERİ:


(Tbc, lepra vb.) (Etken nötrofile dirençli)

YABANCI MATERYEL (Silikatlar, Asbesttoz vb.)

OTOİMMÜN HASTALIKLAR( Otoimmün tiroidit vb.)

ETYOLOJİSİ BİLİNMEYEN HASTALIKLAR
(Sarkoidoz, Crohn Hast. Vb.)

VİRAL ENFEKSİYONLAR



Kronik iltihapta polimorflar yoktur.Lenfosit,plazma hücresi görülür.Ayrıca özellikle giderek artan ve bazen granülom olusturan makrofajlar da görülür.Kronik iltihapta anjiyogenezis(yeni damar oluşumu),fibroblast proliferasyonu,kollajen oluşumu ve fibrozis meydana gelir.

Doğal İltihap Kurutucular

Doğal olarak bazı iltihap kurutucu besinler bulunmaktadır.Ama tabiki de doktora gitmeden sadece bunları kullanmak doğru değildir.Çünkü ilk önce itihabın sebebi,ilerleyişi,ciddiyeti saptanmalıdır.Eğer hekim gerekli tedaviyi başlamışsa veya hafif bir iltihabi durum varsa aşağıdakiler evde rahatlıkla kullanılabilir.


1-)Zencefil

2-)Tarçın

3-)Adaçayı

4-)Brokoli

5-)Yeşil Çay

6-)Böğürtlen

7-)Kapsaisin (Acı biberdeki ana madde)

8-)Omega 3 Yağ Asitleri (Omega 3 Anksiyeteyi Azaltabilir mi?)

Karaciğer apsesi patolojik görüntü